Słyszymy czasami, że konopie to “magiczne rośliny”, z których możemy mieć żywność, ubrania, skuteczne lekarstwa, domy, samochody, energię elektryczną i papier. Podobno wyciągają również dwutlenek węgla z atmosfery oraz przywracają równowagę zbytnio wyeksploatowanej glebie. Czy informacje o tym jak konopie wpływają na środowisko i klimat to fakty, czy mity? Nad niektórymi z tych kwestii pochylimy się w poniższym artykule.
Konopie absorbują dwutlenek węgla
Od kilkunastu lat poszukiwane są “pochłaniacze dwutlenku węgla”, znane po angielsku jako “carbon sink”. Jak się okazuje hektar konopi może pochłonąć z atmosfery nawet 22 tony CO². Jako, że w ciągu 100 dni potrafią urosnąć do 4 metrów wzwyż, czyni to z ich uprawy efektywniejszy sposób sekwestracji dwutlenku węgla niż zalesianie. Co więcej, w odpowiednim klimacie mogą być w ciągu jednego roku uprawiane nawet dwukrotnie. Gaz cieplarniany zatrzymywany jest głownie we włóknach znajdujących się w pniu rośliny – w celulozie, hemicelulozie i ligninie. Według obliczeń GoodEarth Resources tona łodyg konopi zawiera 0,44 tony węgla pobranego z atmosfery, co przekłada się odpowiednio na 1,66 tony dwutlenku węgla. Dzięki tym właściwościom możemy budować m.in. pochłaniające CO² domy. W tym więc względzie konopie mogą mieć na środowisko i klimat wpływ korzystniejszy niż drzewa! Dla porównania, produkcja tony ziemniaków jest związana średnio z 251 kg wyemitowanego dwutlenku.
konopie w rolnictwie a środowisko i klimat
Oprócz węgla uwięzionego w łodygach konopie wiążą również węgiel w glebie zwiększając ilości materii organicznej, aktywność mikroorganizmów oraz sprzyjając rozwojowi korzystnej dla roślin bioróżnorodności, co stanowi podstawę do powstawania próchnicy glebowej, czyli humusu.
Według prognoz Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu globalnie możliwa sekwestracja węgla w glebach użytkowanych rolniczo szacowana jest na 0,3 t C*ha‾¹, a na użytkach zielonych 0,5-0,7 t C C*ha‾¹ rocznie.¹
Obecnie tęgie głowy na całym świecie zastanawiają się jak to zrobić, aby rozwijać rolnictwo, a jednocześnie zapobiegać utracie materii organicznej z gleby. Jak się okazuje, konopie mogą po raz kolejny uratować klimat i środowisko, ponieważ wiążą w glebie od 0,46 do 0,67 tony węgla na hektar w warunkach rolnych za każdym plonem.
konopie wzmacniają i oczyszczają glebę
Konopie mogą rosnąć na wielu typach gleb i w zróżnicowanych warunkach, nie wymagają nawozów chemicznych, poprawiają strukturę glebową i chronią ją przed erozją dzięki swojemu rozbudowanemu systemowi korzeniowemu. Są odporne na szkodniki, w naturalny sposób zatrzymują też wzrost chwastów, dzięki czemu nie potrzebują herbicydów.² Rosną po prostu tak szybko i tak wysoko, że światło przestaje docierać do gleby zanim chwasty odpowiednio się rozwiną – są bezkonkurencyjne.
Jakby tego było mało, z powodzeniem mogą być używane do rekultywacji nieużytków na terenach pokopalnianych, co udowodnili naukowcy związani z Instytutem Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich oraz Katedrą Biotechnologii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Rekultywacja jest bardzo trudnym i do tej pory nieskutecznie prowadzonym działaniem. Na naszym portalu możesz zobaczyć wywiad z jednym z autorów tych rewolucyjnych badań. W 1998 konopie były także używane do oczyszczania terenów skażonych wybuchem elektrowni nuklearnej w Czarnobylu. Ich zadaniem było wyciąganie z ziemi radioaktywnego cezu. Tak własnie odkryto ich zdolności do wydobywania metali ciężkich z gleby. Kto i jak wpadł na ten pomysł – pozostanie tajemnicą.
Czy konopie uratują klimat i środowisko?
Była to pierwsza część artykułu o potencjalnych korzyściach, jakie popularyzacja konopi może przynieść dla klimatu i środowiska. W kolejnej części przyjrzymy się potencjalnym ich zastosowaniom w energetyce i innych sektorach przemysłu.
Źródła dodatkowe:
¹ PRAKTYKI ZAPOBIEGAJĄCE STRATOM WĘGLA ORGANICZNEGO Z GLEBY
² THE ENERGY MIX
- Niedobór wapnia w roślinach konopi - 19/07/2023
- Włókno konopne – co warto o nim wiedzieć? - 13/07/2023
- Uprawa konopi w muszli klozetowej - 04/07/2023